به گزارش پارس به نقل از تسنیم، نشست خبری با موضوع سیاست‌های کلی نظام در حوزه جمعیت که از سوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ شده است با حضور محمد جواد محمودی رئیس موسسه مطالعات جمعیتی کشور، علی اکبر محزون مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال، لاله افتخاری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلام و همچنین کبری خزعلی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی صبح امروز در خبرگزاری نسیم برگزار شد.

لاله افتخاری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در آغاز این نشست اظهار داشت: طرحی 55 ماده‌ای با عنوان طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده که با همکاری کمیسیون‌های فرهنگی و بهداشت مجلس شورای اسلامی تهیه شده هفته آینده در صحن علنی مجلس بررسی خواهد شد که در ارتباط با کاهش سن ازدواج، طلاق و حمایت از فرزند آوری است.

وی با بیان اینکه هزینه اجرای این طرح 7 هزار میلیارد تومان است که بار مالی سنگینی دارد، ادامه داد: اکثریت این طرح با فرمایشات مقام معظم رهبری مغایرت ندارد ولی ممکن است بخش‌هایی از آن تغییر کند و برخی بندهای آن تعدیل شود.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه این طرح بیشتر جنبه تشویقی دارد، تصریح کرد: تأمین اعتبار این طرح از سوی دولت خواسته شده که در صورت موافقت آنها مشکلی ایجاد نخواهد شد که صحبت‌هایی در این زمینه صورت گرفته است. 7 هزار میلیارد برای سال اول نیست یعنی طی چند سال باید پرداخته شود بنابراین می‌توان از بودجه‌های تنظیم جمعیت برای آن استفاده کرد.

محمودی رئیس مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور در ادامه اظهارات افتخاری گفت: بدون شک ما هم به دنبال افزایش کمی و هم افزایش کیفی جمعیت  هستیم چراکه به فرموده مقام معظم رهبری،‌جمعیت عامل قدرت است به شرطی که همراه با بازدهی و کیفیت باشد.

وی ادامه داد: از سال 71 به هدف برنامه اول که کنترل جمعیت بود دست یافتیم و از 6.5 فرزند به 4 فرزند رسیدیم، همان زمان در سمینار مشترکی که با سازمان ثبت احوال داشتیم هشدار در این زمینه داده شد که لازم است سیاست‌های جمعیتی تغییر کند. مقام معظم رهبری نیز از همان زمان تذکراتی در این زمینه داشتند اما ادامه دادن به آن رویکر درست نبود و این نشان می‌دهد که دستگاهی برای رصد تحولات جمعیتی وجود نداشت.

رئیس مؤسسه مطالعات جمعیتی کشور تصریح کرد: وظیفه سازمان ثبت احوال این است که وقایع حیاتی را به موقع ثبت کند اگر این چنین باشد به راحتی می‌توان تحولات جمعیتی را رصد کرد اما اشکالی که در حال نمود پیدا کردن است این است که فکر می‌کنیم نیازی به رصد کردن این مسئله نیست و هر کس برای خودش برنامه ریزی می‌کند.

وی افزود: مرکز آمار، موسسه مطالعات جمعیتی و ثبت احوال در جریان برنامه ریزی‌هایی که برای جمعیت صورت می‌گیرد قرار ندارند و طرح مربوط به افزایش جمعیت را از رسانه‌ها مطلع شدیم. هر یک از دستگاه‌ها به صورت مجزا اقداماتی انجام می‌دهند اما باید این نکته را در نظر داشته مؤسسه مطالعات جمعیتی کشور قرار نیست کار اجرایی انجام دهد. انتقاد کلی بنده این است که هرچه سریعتر رصد مستقیم تحولات جمعیتی توسط یک دستگاه به عنوان یک ستاد راهبردی و نظارت شود.

محمودی ادامه داد: همه مشوق‌هایی که پیش بینی شده الگویی از مشوق‌هایی است که در دنیا در حال انجام است و علت اصلی آن این بود که مؤسسه رسمی برای رصد تحولات جمعیتی نداشتیم. وقتی به 4 فرزند رسیدیم چرا در سال 72 قانون تنظیم خانواده به تصویب رسید. ما تأکید داریم حال که موسسه مطالعات جمعیتی می‌تواند به عنوان دستگاه رصد تحولات جمعیتی فعالیت کند سازوکار آن نیز فراهم شود.

وی افزود: سازمان‌های بین المللی نیز ما را تشویق می‌کردند که باروری هرچه بیشتر کاهش پیدا کند این درحالی است که باروری در ایران نسبت به کشورهای آسیایی و حتی در کل دنیا همواره بیشتر بوده است.

* اوج نرخ موالید در سال 1365 بوده است

علی اکبر محزون مدیرکل  آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور نیز با بیان اینکه عوامل مختلفی در کاهش باروری کشور اثر داشته است، اظهار داشت: آمار ثبت در 50 سال اخیر نشان داده که اوج موالید در سال 1365 بوده و بعد از آن به صورت طبیعی کاهش باروری آغاز شده است در همان سال‌ها علاوه بر فضای فکری  (فرزند کمتر زندگی بهتر )که ایجاد شد سازمان‌های بین المللی نیز به کمک آمدند و در سال 74 ایران به جمع کشورهایی پیوست که جمعیتش را کنترل کرده بود.

*‌رسانه‌‌های خارجی سیاست‌های کنونی برای افزایش جمعیت را تخطئه می‌کنند

وی ادامه داد: اصرار بر کاهش جمعیت آن هم در شرایطی که به صورت طبیعی کاهش رشد رخ داده بود درست نبود و به راحتی می‌شد تشخیص داد که یک حرکت افراطی صورت گرفت. تأکید بر دریافت خدمات جلوگیری از بارداری نیاز نبود و بدتر از آن این بود که این رویکرد استمرار پیدا کرد. برخی رسانه‌های خارجی سیاست‌های کنونی برای افزایش جمعیت را به تخطئه می‌کشانند و آن را حرکتی پوچ تلقی می‌کنند بنابراین علی رغم اینکه می‌دانیم آنچه برای افزایش جمعیت در نظر گرفته‌ایم درست اما این حرکتها را نباید نادیده گرفت چرا که اگر حسن نیتی در کار بود سازمان‌های بین المللی اکنون باید به کمک می‌آمدند.

محمودی رئیس مؤسسه مطالعات جمعیتی کشور در ادامه اظهارات محزون گفت: از سال 56 در اعلامیه اجلاس حقوق بشر که در تهران برگزار شد فرزند آوری آزادانه، آگاهانه، و ارادی به تصویب رسید اما آن زمان که ممنوعیت بیشتر از 4 فرزند تصویب شد آزادانه، آگانه و ارادی بود. محدودیت‌هایی که برای افزایش فرزند آوری ایجاد شد باید برداشته شود بعد سراغ سیاست‌های افزایش جمعیتی رفت.

محزون مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور به اظهارات خود ادامه داد و گفت: نقش اطلاع رسانی و آمار و تحلیل‌های اساتید و محققان در نگاه مردم تأثیربسزایی دارد در چند سال اخیر در چند سال اخیر بعد از دوران رشد 1.4 درصدی در موالید از سال 91 با رشد 2.9 درصدی مواجه شدیم. استمرار آن را در سال 92 مشاهده کردیم ولی قطعا آگاه سازی و اطلاع رسانی به شهروندان در این زمینه مؤثر بوده است.

*رشد 3.5 درصدی موالید نسبت به سال قبل

وی ادامه داد: در سال 92 با رشد سه و نیم درصدی جمعیت کشور مواجه شدیم یعنی رشد موالید نسبت به سال قبل سه و نیم درصد افزایش داشته است. طبق بررسی‌های بعمل آمده افزایش نسبی جمعیت را در همه استان‌ها مشاهده کرده‌ایم اما عمده این تغییرات در خراسان رضوی بوده به گونه‌ای که 7.9 درصد نسبت به سال قبل رشد داشته و سیستان و بلوچستان نیز در رتبه دوم رشدی 7.3 درصدی داشته است.

مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور گفت: اثرات این تغییرات را می‌توان در رشد جمعیت دید اما سهم جمعیت جوانان مان طی 5 سال اخیر از 34 به 31 و نیم درصد کاهش یافته و در واقع در یک قدمی سالمندی قرار گرفت‌ایم.

* ایران دیگر کشوری جوان نیست/ ورود ایران به میانسالی

محمودی رئیس مؤسسه مطالعات جمعیتی کشور در تکمیل اظهارات محزون گفت: ایران دیگر کشور جوان نیست زیرا وارد میانسالی شده‌ایم آخرین نرخ رشد جمعیت سال 91، 1.3 درصد بوده است که روند کاهشی داشته زیرا در دهه 8 این نرخ 3.9 درصد بوده است. بنابراین در حال حاضر افرادی که وارد سن سالمندی می‌شوند رشد 3.5 برابری نسبت به افرادی که به دنیا می‌آیند دارد. در واقع نرخ رشد سالمندی 3.5 برابر نرخ رشد موالید است و هرسال دو و نیم میلیون نفر به سالمندان اضافه می‌شوند.

* هر سال 200 الی 300 هزار زن از چرخه باروری خارج می‌شوند

وی افزود: اگر می‌گوییم 30 سال آینده پنجره باروری در کشور بسته می‌شود به این معنی است که 25 سال فرصت داریم تا کاهش باروری رخ داده را جبران کنیم اما هر یک سال تأخیر در تصویب سیاست‌های تشویقی به تدریج باعث بسته شدن پنجره باروری می‌شود براین اساس لازم است بگوییم که هر سال 200 الی 300 هزار زن از چرخه باروری خارج می‌شوند.

محمودی همچنین گفت: بعد از انقلاب که مراجع تقلید برای تشویق مردم به فرزند آوری وارد عمل شدند اثرات مطلوبی دیدیم چرا که مردم به آنها اعتماد داشتند. درحال حاضر نیز رادیو و تلویزیون در این زمینه وارد عمل شده و این بار روانی که اگر فردی فرزند سوم را بیاورد کار بدی کرده از دوش مردم برداشته شده  اما نباید با توجه به اینکه زاد و ولد سه و نیم درصد رشد داشته به خواب غفلت فرو برویم و آن را کافی بدانیم.

* جمعیت زنان در شرایط باروری 23 میلیون،‌نرخ موالید یک میلیون

محزون مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور در ادامه اظهارات خود تصریح کرد: جمعیت زنان در شرایط باروری در دهه 60 ده میلیون و 500 هزار نفر با حدود دو میلیون موالید بوده است اما اکنون جمعیت این قشر از زنان 23 میلیون و 300 هزار نفر است ولی نرخ موالید یک میلیون و 300 هزار نفر است.