تهران و کاسبی در اعماق زمین!

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، طی سال های گذشته هرچقدر که به توسعه و گسترش متروی تهران اهمیت داده شد و رسانه ها به دعوای شهرداری و دولت در زمینه تامین اعتبار مترو پرداختند، به گسترش صنف دست فروشان مترو توجه چندانی نشد.

نکته قابل توجه اینکه دست فروشان مترو تا چند سال پیش انسجام چندانی نداشتند و تعداد آنها نیز بسیار کم بود. در هر واگن نیز به سختی می شد یکی از آنها را مشاهده کرد اما از نیمه دوم سال قبل و به ویژه سال جاری انسجام و اتحاد بیشتری بین دست فروشان مترو ایجاد شده و آنها حتی با برقراری ارتباطات کلامی با یکدیگر، همدیگر را برای فروش بیشتر راهنمایی می کنند.

در بین محصولاتی که دست فروشان مترو اقدام به فروش آنها می کنند، از لوازم آرایشی و محصولات خوراکی و پوشاک یافت می شود تا بوگیر کفش و جلد مدارک و باتری و سوزن نخ کن!

از تعداد دست فروشان مترو آمار مشخصی در دست نیست اما با توجه به تردد روزانه میلیون ها تهرانی از طریق مترو می توان حدس زد که بازار مترو از ارزشی چند میلیارد تومانی برخوردار است که اگر هر یک از این فروشندگان بتوانند سهم ناچیزی از این بازار را به خود اختصاص دهند، اصطلاحا نانشان در روغن است.

دست فروشی در مترو اما آداب و رسوم خاص خود را نیز دارد. حفظ تعادل در حین حرکت قطار در کنار تبلیغات صوتی جذاب و در عین حال برخورد توام با احترام با مشتریان می تواند کلید موفقیت یک دست فروش مترو باشد.

ویژگی خاص دیگر بازار مترو ارزان بودن محصولات آن است. در واگن مردان قیمت اجناس عمدتا کمتر از ۵۰۰۰ تومان بوده و در واگن زنان هم اگرچه قیمت ها بالاترند اما اجناس عرضه شده در این بخش نیز به نسبت گرانترند.

برخلاف روی زمین که شهرداری تهران با دست فروشان در مناطق مختلف برخورد کرده و کاسبی آنها را در صورت اشغال کردن فضای پیاده رو بر هم می زند اما در عمق زمین خبری از این حرف ها نیست و دست فروشان مترو با خیال راحت و در آسایش به کسب و کار خود ادامه می دهند.

اما واکنش مردمی که از مترو برای تردد روزانه خود استفاده می کنند، در مقابل دستفروشان مترو بسیار متفاوت است.

عده ای کسب و کار دستفروشان مترو را عامل مزاحمت برای مردم دانسته و عنوان می کنند که این کار باعث سلب آسایش آنها در محیط آرام داخل واگن های مترو شده است.

مشخص نیست چرا متروی تهران جلوی دستفروشان را نمی گیرد

علی، دانشجوی کارشناسی رشته اقتصاد در این باره به خبرنگار ایسنا می گوید: من مخالف دستفروشی در مترو هستم چرا که این کار باعث ترویج اقتصاد زیرزمینی در کشور می شود. از سوی دیگر بسیاری از مردم به دنبال دقایقی آرامش در واگن های مترو هستند اما دستفروشان با صدای بلند خود این آرامش را بر هم می زنند.

وی افزود: مشخص نیست متروی تهران که مدعی امور فرهنگی و اجتماعی هست چرا جلوی این دستفروشان را نمی گیرد یا حداقل تلاشی برای ساماندهی آنها نمی کند. جالب اینجاست که در چند وقت اخیر شاهد افزایش تعداد این دستفروشان هم بوده ایم.

از سوی دیگر عده ای نیز مخالفت چندانی با کسب و کار دستفروشان مترو ندارند، به شرط اینکه مراقب محصولات تقلبی هم باشیم!

بهاره، دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی که خود را یکی از مسافران کثیرالسفر مترو معرفی می کند در این باره به خبرنگار ایسنا می گوید: در واگن زنان محصولات زیادی اعم از لوازم آرایش، محصولات خوراکی، لباس زیر، بدلی و امثال آن فروخته می شود که البته قیمت محصولات مربوط به زنان عمدتا بیشتر از قیمت محصولات واگن مردان است.

او با اشاره به اینکه تعداد دستفروشان زن مترو به مراتب بیشتر از مردان است، افزود: در واگن مردان هم محصولاتی مانند جوراب، بوگیر کفش، محصولات خوراکی، جلد مدارک، باتری، دفتر نقاشی، مداد و خودکار، سوزن نخ کم و تیغ اصلاح فروخته می شوند که عمدتا قیمت این محصولات زیر ۵۰۰۰ تومان است.

وی با اشاره به اینکه برخی محصولات فروخته شده در مترو توسط دستفروشان تقلبی از آب در می آیند، گفت: البته باید این را هم در نظر داشت که محصولات فروخته شده در مترو قیمت بسیار ارزان تری نسبت به اجناس مغازه های بیرون دارند. ضمن اینکه شما برای خرید این محصولات زحمت کمتری را نیز متحمل می شوید. به شرط اینکه جنسی که می خرید تقلبی نباشد.

وی که از موافقان نسبی فعالیت دستفروشان مترو به نظر می رسد، درباره مزاحمت های آنها نیز می گوید: مثلا یکی از دستفروشان زن مترو همواره با خود چرخ دستی حمل می کند که این باعث می شود در حین جابه جایی مزاحمت هایی را برای مسافران به وجود آورد. ضمن اینکه برخی مسافران نیز از صدای دستفروشان مترو کلافه می شوند.

وی پیشنهادی نیز درباره ساماندهی دستفروشان مترو داده و می گوید: به نظر من اگر دکه های کوچکی در بخش های مختلف مترو با قیمت پایین به این دستفروشان اجاره داده شود و مردم در حین خروج یا ورود به واگن این دکه ها را ببینند هم مزاحمت کمتری برای آنان به وجود می آید و هم اینکه دستفروشان می توانند با نظارت بیشتری به کسب و کار خود ادامه دهند.

اینجا خیالمان راحت است!

اما از موافقان و مخالفان فعالیت دستفروشان در مترو که بگذریم یکی از دستفروشان مترو نیز نظر خود را راجع به این موضوع بیان کرد. البته پیدا کردن یکی از دستفروشان مترو کار سختی نیست اما اینکه بتوانید او را به حرف بیاورید چندان ساده نیست.

مجتبی ۳۲ ساله که در یکی از خطوط پر رفت و آمد متروی تهران دستفروشی می کند، با اشاره به اینکه از روی اجبار رو به دستفروشی در مترو آورده به خبرنگار ایسنا می گوید: البته این کار درآمد بدی ندارد و دردسرهای آن هم کمتر از دستفروشی در خیابان است. اینجا خیالمان راحت است که کسی جنسمان را جمع نمی کند. البته بعضی از مردم در مترو رفتار خوبی با ما ندارند ولی در مجموع می توان گفت که اکثر مردمی که از مترو استفاده می کنند مشکلی با فعالیت ما ندارند.

او به زیرکی از پاسخ به این سوال که آیا دستفروشان مترو از جای خاصی خط می گیرند یا با شرکت خاصی برای فروش محصولاتش همکاری می کنند، طفره رفته و عنوان می کند: انصافا جنسی که ما در مترو می فروشیم ارزان تر از جنسی است که در مغازه فروخته می شود. البته قبول دارم برخی از اجناس نیز تقلبی از آب در می آیند اما نباید همه دستفروشان را با یک چوب زد.

با این اوصاف به نظر می رسد هرچقدر متروی تهران در زمینه تامین اعتبارات لازم برای توسعه و گسترش مشکل داشته، دست فروشان تهران مشکلی برای گسترش فعالیت های خود نداشته اند. پیش بینی می شود با راه اندازی خطوط جدید مترو در سال های آینده بر تعداد دست فروشان مترو نیز افزوده شود. در این بین اما باید دید واکنش مسئولان شهرداری و به ویژه مسئولان متروی تهران در قبال دست فروشان چه خواهد بود. آیا برنامه ای برای ساماندهی این دسته از فعالان اقتصادی اجرا خواهد شد یا اینکه رشد قارچ گونه دست فروشان مترو همچنان ادامه خواهد یافت.