سینمای «اصغر فرهادی» در یک کتاب

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، این کارگردان سینما و تلویزیون و نویسنده کتاب های سینمایی گفت: چهار - پنج سالی است که مشغول آماده سازی کتابی درباره اصغر فرهادی هستم.

او با بیان این که نام این کتاب « رودررو با اصغر فرهادی» خواهد بود، افزود: این کتاب علاوه بر بیوگرافی و دوره قبل از ورود به سینمای اصغر فرهادی، نقد و تحلیلی درباره تک تک فیلم های ایشان دارد و با سبک و سیاق کتاب دوجلدی قبلی من « جهان نو، سینمای نو» (منتشرشده توسط نشر چشمه) نوشته شده است.

این منتقد اظهار کرد: ۱۰ سال پیش وقتی فیلم « شهر زیبا» را دیدم و شاهد گام های بلندی که اصغر فرهادی فیلم به فیلم برمی داشت، بودم، مسیر کاری شان را به دقت دنبال می کردم و به درآوردن کتابی درباره ایشان فکر می کردم. هنگام اکران « چهارشنبه سوری» به خود ایشان گفتم علی رغم این که هنوز فیلم های زیادی نساخته اید، ولی پتانسیل آن را دارید که با همین چند فیلم، کتابی درباره شما چاپ شود. همان موقع ایده نگارش کتاب مطرح شد، ایشان استقبال کردند و بخشی از کار انجام شد. البته آن زمان اصغر فرهادی هنوز به چهره جهانی فعلی بدل نشده بود و روند کاری ایشان بعدا نشان داد که پیش بینی من بی راه نبوده است. بعد از « چهارشنبه سوری» به دلیل مشغله های ایشان و خود من وقفه ای برای آماده سازی کتاب افتاد، تا این که ایشان « درباره الی» و « جدایی نادر از سیمین» را نیز ساختند.

او ادامه داد: هنگام اکران « جدایی نادر از سیمین» که برای گفت وگو درباره آن فیلم ملاقاتی با هم داشتیم، موضوع پی گیری کار کتاب مطرح شد و من عزمم را برای ادامه و اتمام کتاب جزم کردم.

میهن دوست خاطرنشان کرد: در حال حاضر، مراحل آماده سازی کتاب به اتمام رسیده است و ان شاءالله مقارن با جشنواره فجر و برگزاری مراسم اسکار، کتاب در ایران منتشر خواهد شد. این در حالی است که هم اکنون نیز مشغول مذاکره برای ترجمه انگلیسی این کتاب برای چاپ آن در خارج از کشور هستم.

این منتقد سینمایی یادآور شد: اول قصد داشتم این کتاب علاوه بر گفت وگوی مفصل با خود ایشان، شامل مقالاتی از نویسندگان و صاحب نظران مختلف سینمایی و غیرسینمایی درباره افکار و آرای اصغر فرهادی در فیلم هایش نیز باشد، اما از آن جا که حجم کتاب خیلی زیاد می شد، مورد استقبال ناشر قرار نگرفت و قرار شد فعلا فقط بخش گفت وئگوی من با ایشان که خود بالای ۴۰۰ صفخه شده است، چاپ شود.

او افزود: این کتاب قرار بود سال قبل منتشر شود، اما با توجه به این که ایشان در حال ساخت فیلم « گذشته» بودند و جلسه نهایی گفت وگوی ما نیز مرتب به تعویق می افتاد و از جمله آخرین قرار مصاحبه در پاریس نیز انجام نشد، صبر کردم تا این فیلم ساخته و اکران شود تا کتاب شامل فیلم « گذشته» هم بشود.

میهن دوست ادامه داد: ساختار این کتاب بر اساس گفت وگو و نقد و تحلیل شفاهی تک تک فیلم های فیلم ساز استوار است. گفت وگو فقط منحصر به مضامین و محتوای آثار نیست و ساختار، فرم، مباحث فنی و تخصصی فیلم نامه و کارگردانی را هم شامل می شود. از این جهت علاوه بر سینماگران و مخاطبان جدی سینمایی کتاب برای دانشجویان سینما هم مفید خواهد بود و به نوعی جنبه کارگاهی و آموزشی دارد.

او با بیان این که این کتاب مشابه گفت وگو های کلیشه یی که به تعارفات و تحسین و ستایش اغراق آمیز فیلم ساز می پردازند، نیست و یک گفت وگوی روشنگرانه و چالشی است، اضافه کرد: به تجربه، من گفت وگوی رودررو و چالشی با فیلم سازان را مفیدتر و کارسازتر از نوشتن نقد یک طرفه دیدم. این کار موجب می شود که نه تنها هر دو نفر در آن واحد تریبون داشته باشند و هم اندیشی صورت بگیرد، بلکه نفس گفت وگوی رودررو یک فضای زنده و بده بستانی را سامان می دهد که لاجرم هم سطح مباحث ارتقا پیدا می کند و هم بحثی پویا شکل می گیرد.

اسماعیل میهن دوست همچنین گفت، عکس هایی از فضای جلسات گفت وگو، صحنه و پشت صحنه فیلم های فرهادی و همچنین یادداشت ها و برگه دکوپاژ برخی از فیلم های او در این کتاب قرار خواهد گرفت.

این نویسنده خاطرنشان کرد: ویژگی و برجستگی آثار فرهادی این است که فیلم ساز توانسته تعادلی در جلب نظر مخاطبان خاص و عام، چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی، برقرار کند و به عنوان الگویی مناسب از جنبه اقتصادی و هنری سینما نیز مطرح باشد. از سینماگران ایرانی بودند و هستند افراد معتبر دیگری که در سطح جهان اعتباری برای سینمای ایران کسب کرده اند، از جمله عباس کیارستمی. اما سینمای ایشان چه در داخل و چه در خارج مخاطب خاص و محدود تری دارد.

نویسنده و کارگردان فیلم « برخورد خیلی نزدیک» با اشاره به دوره ای که تب کیارستمی برخی از فیلم سازان جوان را فرا گرفته بود، گفت: در یک دوره شاهد عارضه دنباله روان سینمای کیارستمی بودیم و فیلم سازان جوان بدون این که آن عمق سینمای ایشان را درک کنند، تلاش می کردند کورکورانه و سطحی نوع فیلم سازی ایشان را تقلید کنند. در حال حاضر هم به نظر می رسد عده ای سعی می کنند درباره فرهادی هم به چنین کاری مبادرت کنند که اغلب فیلم های شان عُمق آثار فرهادی را ندارد.