۷۸ سالگی‌ «وودی آلن» دوست‌داشتنی

به گزارش پارس به نقل از ایسنا: « وودی آلن» متولد اول دسامبر ۱۹۳۵ در نیویورک، از بزرگ ترین فیلم سازان معاصر سینمای جهان به شمار می رود که فیلم نامه ی آثارش را خودش می نویسد و از فلسفه، ادبیات و روانشناسی به عنوان پایه های اصلی ساخت فیلم هایش بهره گرفته است.

سرعت بالا در تولید فیلم یکی از ویژگی های بارز « وودی آلن» است که کارنامه سنگینی شامل آثار کمدی و فیلم های بلند را برای وی رقم زده است. فردا (یکشنبه) هفتادوهشتمین سالروز تولد این بازیگر، کارگردان، فیلم نامه نویس، کمدین و نوازنده سرشناس آمریکایی است.

وی بعد از پایان دوران دبیرستان به دانشگاه نیویورک رفت، اما هرگز نتوانست در رشته فیلم و ارتباطات موفق باشد و سرانجام از آنجا اخراج شد. در ۱۹سالگی شروع به نگارش سناریو برای مجموعه های تلویزیونی کرد و تبحرش دراین زمینه درآمد وی را از هفته ای ۷۵ دلار به هفته ای ۱۵۰۰ دلار رساند.

بعد از سال ها نگارش فیلم نامه، آثار کمدی و مطالب انیمیشن برای مجلات، « وودی آلن» در سال ۱۹۶۵ اولین بار وارد دنیای سینما شد و فیلم نامه « تازه چه خبر، پیشی؟ » را نوشت، اما به عنوان کارگردان در سال ۱۹۶۶ بود که فیلم « چه خبر، سوسن ببری» را ساخت و یک سال بعد در فیلم « کازینو رویال» از سری فیلم های جاسوسی جیمز باند ایفای نقش داشت.

فیلم های « پول رو بردار و در رو» (۱۹۶۹) ، « موزها» (۱۹۷۱) ، « عشق و مرگ» (۱۹۷۵) و « خوابیده» (۱۹۷۳) از دیگر تجربیات فیلم سازی « وودی آلن» در سال های اولیه کارگردانی بودند که بیشتر آنها مضامین کمدی داشتند.

البته در این سال ها وی بازیگری را رها نکرد و در آثاری چون « دوباره بزنش سام» در سال ۱۹۷۲ و « جبهه» در سال ۱۹۷۶ نقش آفرینی داشت.

نقطه اوج شهرت و موفقیت « وودی آلن» در سال ۱۹۷۷ با فیلم « آنی هال» رقم خورد؛ فیلمی که جایزه اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را برای وی به همراه آورد و « دایانا کیتون» را نیز به اسکار بهترین بازیگر زن رساند. این فیلم که پایه گذار استاندارد جدیدی برای آثار کمدی رمانتیک مدرن محسوب می شود، ازسوی انجمن فیلم آمریکا در رتبه چهارم بهترین آثار کمدی و در رتبه ۳۵ بهترین فیلم های تاریخ سینما قرار گرفته است.

وودی آلن دو سال بعد فیلم « منهتن» را ساخت که نامزد اسکار بهترین فیلم نامه شد. این فیلم سیاه و سفید به نوعی ابراز احترام او به زادگاهش نیویورک است و هم چون دیگر آثار « آلن» ، فرهیختگان طبقه ثروتمند جامعه شخصیت های اصلی آن را تشکیل می دهند.

البته نباید فراموش کرد که این کارگردان آمریکایی در فاصله میان ساخت فیلم های « منهتن» و « آنی هال» ، فیلم « صحنه های داخلی» را در سال ۱۹۷۸ ساخت که برای آن بار دیگر نامزد اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم نامه شد.

از نقاط درخشان کارنامه سینمایی وودی آلن، عملکرد بی نظیر او در جوایز اسکار است. او در مجموع ۱۵بار نامزد اسکار بهترین فیلم نامه و هشت بار نامزد بهترین کارگردانی شد که در این میان فقط دوبار در بخش بهترین فیلم نامه و یک بار در بخش بهترین کارگردانی موفق به کسب اسکار شد.

با آغاز دهه ۸۰، فیلم های « وودی آلن» ، حتی آثار کمدی او، رنگ و بوی فلسفی گرفتند و آثاری چون « سپتامبر» و « خاطرات اکلیلی» به شدت تحت تاثیر آثار کارگردانان اروپایی چون « اینگمار برگمن» و « فدریکو فلینی» قرار گرفتند. در اواسط این دهه، « آلن» المان های کمدی و تراژیک را با یکدیگر درآمیخت و در فیلم هایی چون « هانا و خواهرانش» (۱۹۸۵) و « جرم ها و بزهکاری ها» (۱۹۸۹) دو داستان متفاوت در انتهای فیلم به یکدیگر مرتبط می شوند. وی با فیلم « هانا و خواهرانش» موفق به کسب اسکار بهترین فیلم نامه شد هرچند در کسب اسکار بهترین کارگردانی ناکام ماند.

وودی آلن با ساخت سه فیلم « دنی رز برادوی» (۱۹۸۴) ، « رز بنفش قاهره» (۱۹۸۵) و « روزگار رادیو» (۱۹۸۷) به اهمیت صنعت تجاری سینما و رادیو پرداخت.

فیلم « رز بنفش قاهره» از نگاه مجله « تایم» یکی از ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما است که خود « وودی آلن» نیز آن را به همراه « خاطرات اکلیلی» و « امتیاز نهایی» یکی از سه فیلم محبوب اش می داند.

پس از فیلم « سایه ها و مه» که احترام به اکسپرسیونیست های آلمانی بود، « آلن» در سال ۱۹۹۲ فیلم تحسین برانگیز « شوهران و زنان» را ساخت که بار دیگر نامزد اسکار فیلم نامه و کارگردانی شد. از دیگر فیلم های او در سال های پایانی دهه ۹۰ می توان از « گلوله ها برفراز برادوی» (نامزد اسکار بهترین کارگردانی) ، « آفرودیت توانمند» (نامزد اسکار بهترین فیلمنامه) ، « شالوده شکنی هری» (نامزد اسکار بهترین فیلمنامه) و « همه می گویند دوستت دارم» اشاره کرد.

پس از فیلم « نفرین عقرب یشمی» که پرهزینه ترین فیلم کارنامه سینمایی « وودی آلن» بود که با هزینه ۳۳ میلیون دلاری در سال ۲۰۰۱ ساخته شد، یکی از تحسین برانگیز ترین فیلم های این کارگردان آمریکایی در دهه گذشته، یعنی « امتیاز نهایی» مورد استقبال فراوان منتقدین قرار گرفت. این فیلم که مجموع فروش جهانی ۸۵ میلیون دلار را کسب کرد، وی را تا آستانه کسب اسکار بهترین فیلم نامه و دو جایزه گلدن گلوب پیش برد.

پس از ساخت فیلم هایی چون « خبر داغ» ، « خانه» و « رویای کاساندرا» ، در سال ۲۰۰۸ « ووی آلن» فیلم « ویکی کریستینا بارسلونا» را با حضور بازیگران سرشناسی چون « خاویر باردم» ، « پنه لوپه کروز» و « اسکارلت جانسون» ساخت که « پنه لوپه کروز» با این فیلم توانست جایزه اسکار را به دست آورد.

وودی آلن طی سه دهه فیلم سازی افتخارات و جوایز سینمایی متعددی کسب کرده است که مهم ترین آنها عبارتند از: دو جایزه بهترین کارگردانی و شش جایزه بهترین فیلم نامه از جوایز بافتا انگلیس، خرس نقره ای جشنواره برلین در سال ۱۹۷۵، جایزه فیپرشی جشنواره کن در سال ۱۹۸۵ برای « رز بنفش قاهره» ، دو جایزه بهترین فیلم خارجی از جوایز سزار فرانسه برای « منهتن» و « رز بنفش قاهره» ، جایزه بهترین فیلم نامه از گلدن گلوب برای « رز بنفش قاهره» در سال ۱۹۸۶، جایزه بهترین فیلم اروپایی از جوایز گویا اسپانیا در سال ۲۰۰۶ برای « امتیاز نهایی» ، شیر طلای افتخاری جشنواره ونیز در سال ۱۹۹۵، جایزه یک عمر دستاورد سینمایی از جشنواره سن سباستین در سال ۲۰۰۴.

یکی از آخرین فیلم های وودی آلن « نیمه شب در پاریس» بود که در افتتاحیه جشنواره کن نمایش یافت و در فرانسه مقابل دوربین رفته است. « کارلا برونی» ، همسر رییس جمهور فرانسه به همراه « ماریو کوتیلار» و « اوون ویلسون» در این فیلم نقش آفرینی دارند.

وودی آلن سال گذشته فیلم « تصویر غلط» را در رم ایتالیا ساخت که بازیگران سرشناسی چون « آلک بالدوین» و « پنه لوپه کروز» به همراه « الن پیج» و « جسی آیزنبرگ» در این فیلم نقش آفرینی داشتند. برگزارکنندگان جوایز گلدن گلوب که ازسوی انجمن مطبوعات خارجی آمریکا اعطا می شود، امسال از « وودی آلن» با اعطای جایزه دستاورد سینمایی" سسیل دمیل" تقدیر خواهند کرد.