توقیف ۴۶ نشریه در کارنامه دولت دهم

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، در حوزه ی مطبوعات در آغاز فعالیت دولت دهم، چهره ای فعالیت می کرد که اگر نگوییم بیشتر از شخص رییس جمهور - محمود احمدی نژاد - دست کم به اندازه ی او، برای بسیاری شناخته شده است؛ محمدعلی رامین، مرد توقیف های دولت دهم است.

کسی که در اولین روز پس از انتخاب شدنش به عنوان معاون مطبوعاتی و پیش از گرفتن حکم رسمی و برگزاری مراسم معارفه، امتیاز انتشار یک روزنامه را لغو کرد.

اما پیش از حضور رامین در معاونت مطبوعاتی دولت دهم و در زمان علیرضا ملکیان نیز چند روزنامه توقیف شدند.

این گزارش به بررسی روزنامه های توقیفی، لغو امتیازشده و تذکرات داده شده به نشریات در دولت دهم می پردازد.

*سه تذکر، سه توقیف و یک لغو مجوز در دوره ی ملکیان

از ۱۷ مرداد تا ۱۰ آبان ماه ۱۳۸۸ علیرضا ملکیان عهده دار سمت معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. در مدت سه ماه نخست فعالیت دولت دهم، دو روزنامه تذکر گرفتند، دو روزنامه توقیف شدند و یک روزنامه لغو مجوز شد. در ۱۶ شهریورماه ۱۳۸۸ اداره کل مطبوعات و خبرگزاری های داخلی به روزنامه های « اعتماد» و « آفتاب یزد» تذکر داد.

در ۲۶ مردادماه ۱۳۸۸ روزنامه ی « اعتماد ملی» به مدیرمسوولی محمدجواد حق شناس توقیف شد و ۱۳ مهرماه ۱۳۸۸ نیز روزنامه ی « فرهنگ آشتی» به مدیرمسوولی محمدمهدی امامی ناصری، پس از سه ماه انتشار در دوره ی جدید و همچنین روزنامه ی « آرمان روابط عمومی» به مدیرمسوولی هوشمند سفیدی توقیف شدند. امتیاز روزنامه ی « تحلیل روز» به مدیرمسوولی بهمن حاجات نیا چاپ شیراز نیز پس از انتشار ۷۵۶ شماره به دستور هیئت نظارت بر مطبوعات استان فارس با استناد به ماده ی ۶ قانون مطبوعات لغو شد.

* ۶۱ تذکر کتبی، ۹ لغو امتیاز و ۱۵ توقیف حاصل کار رامین

در هیئت های نظارت بر مطبوعاتی که محمد علی رامین ریاست آن ها را برعهده داشت، چه بر سر مطبوعات آمد؟

۱۱ آبان ماه ۱۳۸۸، نخستین جلسه ی هیئت نظارت بر مطبوعات با حضور محمد علی رامین برگزار شد. در این جلسه، امتیاز روزنامه ی « سرمایه» به مدیرمسوولی حسین عبده تبریزی به استناد تبصره ی ۱۳ ماده ی ۱۱ قانون مطبوعات لغو شد. دلیل لغو امتیاز این روزنامه، تخلفات مکرر از مفاد ماده ی ۹ قانون مطبوعات اعلام شد.

در گزارش روابط عمومی معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی درباره ی لغو مجوز این روزنامه آمده است: روزنامه ی « سرمایه» علاوه بر تخلفات فوق الذکر خارج از زمینه ی مصوب (به عنوان نشریه ای تخصصی با زمینه ی علوم انسانی و روش آموزشی و پژوهشی) منتشر می شد و مشخصات شکلی مندرج در پروانه ی انتشار، از جمله قطع و روش نشریه را نیز بدون اخذ مجوز لازم و تأیید هیئت نظارت بر مطبوعات تغییر داده بود.

دوم آذرماه ۱۳۸۸

هیئت نظارت بر مطبوعات در این روز به روزنامه های « همشهری» و « خبر» به علت درج مطالب مغایر با قانون مطبوعات، تذکر کتبی ارسال و موضوع برای رسیدگی قانونی، به مرجع قضایی ارجاع شد.

البته روزنامه ی « خبر» در همین روز انتشار خود را متوقف کرد. محمد مهاجری - سردبیر این روزنامه - در گفت و گو با خبرنگار ایسنا این موضوع را تأیید و اظهار کرد که زمان انتشار دوباره ی روزنامه مشخص نیست. او همچنین این موضوع را که شنیده شده وجود برخی فشارها در توقف انتشار روزنامه بی تأثیر نبوده است رد نکرد.

در این روز همچنین نشریه ی « بهار» بروجرد توقیف شد که در گزارش رسمی منتشرشده از سوی دبیرخانه ی هیأت نظارت بر مطبوعات، نامی از آن برده نشده است.

۱۶ آذرماه ۱۳۸۸

هیئت نظارت بر مطبوعات روزنامه ی « حیات نو اجتماعی» را توقیف کرد.

۳۰ آذرماه ۱۳۸۸

روزنامه ی « اندیشه نو» به دلیل تخلف از مفاد ماده ی ۶ قانون مطبوعات، به استناد تبصره ی ماده ی ۱۲ این قانون توسط هیئت نظارت بر مطبوعات توقیف و مقرر شد، پرونده ی تخلفات این نشریه به منظور رسیدگی، به مراجع قضایی فرستاده شود.

۷ دی ماه ۱۳۸۸

معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت ارشاد به دلیل چاپ مطلبی تحت عنوان « ممانعت از سخنرانی خاتمی، خودجوش یا… ! ؟ » در روزنامه ی هفتم دی ماه « آفتاب یزد» به این روزنامه تذکر داد.

۱۴ دی ماه ۱۳۸۸

هیئت نظارت بر مطبوعات در جلسه ی ۱۴ دی ماه، به شش روزنامه ی « جمهوری اسلامی» ، « فرهنگ آشتی» ، « آرمان روابط عمومی» ، « کارون» ، « آفتاب یزد» و « اعتماد» و همچنین هفته نامه ی « پنجره» تذکر داد.

۱۶ دی ماه ۱۳۸۸

هفته نامه ی « آفتاب لرستان» توقیف شد.

۲۸ دی ماه ۱۳۸۸

لغو امتیاز سه نشریه به طور همزمان و تذکر دادن به دو روزنامه از دستاوردهای هیئت نظارتی بود که ۲۸ دی ماه سال ۱۳۸۸ تشکیل جلسه داد.

معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت ارشاد در این روز اعلام کرد که در جلسه ی ۲۸ دی ماه هیئت نظارت بر مطبوعات، روزنامه ی « فرهنگ آشتی» و هفته نامه های « همت» و « موج اندیشه» لغو امتیاز شدند. این هیئت همچنین روزنامه ی « فرهنگ آشتی» را با توجه به تخلفات مستمر از مفاد قانون مطبوعات به استناد تبصره ی ماده ی ۱۱ این قانون، لغو امتیاز کرد.

همچنین هفته نامه های « همت» و « موج اندیشه» به علت تخلف از مفاد مختلف قانون از جمله توهین به برخی شخصیت های نظام - با وجود اصلاحات اساسی در آخرین ویژه نامه ی مربوطه با نام « به یاد شهید همت موج اندیشه» براساس ماده ی ۲۷ و تبصره ی ماده ی ۱۱ این قانون لغو امتیاز شدند.

در این جلسه مقرر شد به روزنامه ی « آفتاب یزد» به علت روند محتوایی پرتخلف، از جمله مطالبی که موجب تبلیغ و تشویق به شرکت در اجتماعات غیرقانونی منجر به اغتشاشات می گردد، برای بار دیگر تذکر جدی هیئت نظارت را بگیرد.

همچنین برای روزنامه ی « اعتماد» به دلیل درج مطلبی تحت عنوان « دولت بی صدا» در صفحه ی چهارم ضمیمه ی روز ۲۶ دی ماه و به کارگیری تعابیر اهانت آمیز و منشاء فتنه دانستن دولت جمهوری اسلامی، به استناد تبصره ی ۴ ماده ی ۹ و تبصره ی ماده ی ۳ قانون مطبوعات تذکر کتبی هیئت نظارت بر مطبوعات ارسال شد.

۱۰ اسفند ۱۳۸۸

هیئت نظارت بر مطبوعات در جلسه ی دهم اسفندماه خود پروانه ی هفته نامه ی سراسری « ایراندخت» و نشریه ی استانی « سینا» را لغو کرد و به توقیف روزنامه ی « ˈاعتماد» رأی داد.

در این جلسه به خاطر تحریف طنزآلوده ی عبارات دینی به مدیرمسوول روزنامه ی « کیهان» تذکر داد. همچنین به خاطر عدم احترام لازم به شعایر دینی در مطالب منتشرشده، به مدی مسوول روزنامه ی « عصر مردم» تذکر داده شد.

۲۳ فروردین ماه ۱۳۸۹

نشریه ی « سرو» متعلق به منطقه ی ابرکوه توقیف شد.

۳۰ فرودین ۱۳۸۹

براساس مصوبه ی جلسه هیئت نظارت بر مطبوعات، روزنامه ی « بهار» توقیف شد و نشریه ی « پنجره» تذکر گرفت.

۱۲ اردیبهشت ۱۳۸۹

در جلسه ی این روز هیئت نظارت بر مطبوعات، به روزنامه ی « روزان» و پایگاه اطلاع رسانی « حقیقت نیوز» تذکر داده شد.

۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۸۹

روزنامه ی « خبر ورزشی» به دلیل درج مطالبی که تحریک آمیز دانسته شد، تذکر کتبی گرفت.

۱۰ خردادماه ۱۳۸۹

بر اساس تصمیم هیئت نظارت بر مطبوعات، یک روزنامه ی ورزشی و یک ماهنامه ی محلی توقیف شدند و به ۱۴ نشریه تذکر داده شد.

روزنامه ی « گل» به دلیل انتشار تصاویر و مطالب خلاف عفت عمومی و تخلف از بند ۲ ماده ی ۶ قانون مطبوعات و به علت اصرار بر تخلفات، به استناد تبصره ی ماده ی ۱۲ آن قانون و ماهنامه ی محلی « بدر» به دلیل افترا به مقامات، نهادها و ارگان های کشور و پخش شایعات و مطالب خلاف واقع به دلیل تخلف از بندهای ۸ و ۱۱ ماده ی ۶ قانون مطبوعات، به استناد تبصره ی ماده ی ۱۲ آن قانون توقیف شدند.

روزنامه های « البرز ورزشی» ، « وطن امروز» و « فرهیختگان» هریک دو تذکر به دلیل دو مورد تخلف از مفاد ماده ی ۶ قانون مطبوعات دریافت کردند. به روزنامه های « مردم سالاری» ، « آفتاب یزد» ، « جهان اقتصاد» ، « آرمان روابط عمومی» ، « جمهوری اسلامی» ، « جهان صنعت» ، « کارون» ، « البرز ورزشی» و « خبر ورزشی» و همچنین نشریات « بهداشت روان و جامعه» ، « هنر موسیقی» و « راه» به دلیل تخلفات محتوایی و شکلی تذکر داده شد.

۲۴ خرداد ۱۳۸۹

هیئت نظارت بر مطبوعات به شش نشریه تذکر داد. روزنامه های « آفتاب یزد» ، « وطن امروز» ، « جمهوری اسلامی» ، « پول» و هفته نامه ی « بصیرت جوانان» از هیئت نظارت بر مطبوعات تذکر گرفتند.

۳۱ خرداد ۱۳۸۹

مجوز فصلنامه ی « فرهنگ آموزش» به دلیل انتشار مطالب مخالف موازین اسلامی به استناد بند ۱ ماده ی ۶ قانون مطبوعات و تبصره ی ماده ی ۱۱ آن قانون لغو شد و ماهنامه ی « فردوسی» ، هفته نامه ی « رودکی» و ماهنامه ی « گلستانه» تذکر گرفتند.

۱۴ تیر ۱۳۸۹

دو هفته نامه ی « مدینه گفتگو» با گستره ی توزیع استان مرکزی به دلیل افترا به مقامات و نهادهای کشور و پخش شایعات و مطالب خلاف واقع، توقیف شد. همچنین نشریات « نسیم بیداری» ، « رزم آور» و « دنیای کاراته» به استناد بند ۱ ماده ی ۶ قانون مطبوعات تذکر دریافت کردند.

۵ مهر ۱۳۸۹

مجوز روزنامه ی « اندیشه نو» به استناد ماده ی ۲۷ و تبصره ی ۲ ماده ی ۶ قانون مطبوعات و هفته نامه ی « بهار زنجان» به دلیل انتشار مطالب خلاف عفت عمومی و توهین به مقامات کشور لغو شد.

۱۹ مهر ۱۳۸۹

نشریه ی « تالش» توقیف شد و به سه نشریه ی « قاصدک شهر» ، « کتاب هفت» و « سرنا» و روزنامه ی « جمهوری اسلامی» تذکر داده شد.

۱ آذر ۱۳۸۹

نشریه ی « چلچراغ» به دلیل انتشار مطالب خلاف عفت عمومی و اصرار بر تخلفات، مشمول بند ۲ و تبصره ی ۲ ماده ی ۶ قانون مطبوعات شناخته شد و به استناد تبصره ی ماده ی ۱۲ قانون مطبوعات توقیف شد.

روزنامه های « فرهنگ آشتی» ، « آرمان روابط عمومی» و نشریات « نسیم دوستی» ، « پردیس» ، « خانه بخت» ، « فرهنگ مردم» و « خانواده و سرگرمی» نیز تذکر گرفتند.

۲۲ آذر ماه ۱۳۸۹

این تاریخ، آخرین روز حضور محمدعلی رامین در هیئت نظارت بر مطبوعات به عنوان معاون مطبوعاتی بود. در این جلسه، به روزنامه ی « فرهنگ آشتی» به دلیل به کار بردن ادبیات نامناسب درباره ی معصومین و مراجع عظام، به روزنامه ی ورزشی « گل» به دلیل انتشار مطالب خلاف عفت عمومی و به نشریه ی « گزارش» به دلیل عدم پایبندی به رسالت مطبوعاتی، بویژه ضرورت مبارزه با مظاهر فرهنگ استعماری درباره ی طرح رسانه های بیگانه، تذکر داده شد.

در یک سال و یک ماه حضور رامین در معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دهم، نشریه ی « خیام نامه» ، روزنامه ی « آسیا» و نشریه ی « نصیر» متعلق به استان بوشهر نیز توقیف شدند که مانند برخی از موارد دیگر، در گزارش های رسمی هیئت نظارت بر مطبوعات آورده نشد.

* ۴۲ تذکر، دو لغو مجوز و توقیف ۱۷ نشریه در دوره ی محمدجعفر محمدزاده

پس از برکناری رامین، محمدجعفر محمدزاده - رییس وقت دفتر محمدرضا رحیمی، معاون اول رییس جمهور - معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد. او در پایان فعالیتش اعلام کرد که فقط یک روزنامه در زمان حضور او در این معاونت توقیف شد، اما آمارها در این زمینه چه می گویند؟

۶ دی ماه ۱۳۸۹

در اولین جلسه ی حضور محمدزاده در هیئت نظارت بر مطبوعات، روند تذکرات همچنان ادامه داشت. در این جلسه به نشریات « رویش» ، « چه خبر» ، « رونا» ، « خط فاصله» ، « همسایه سبز» و « آفتاب اسرار» تذکر داده شد.

۱۴ دی ماه ۱۳۸۹

فصلنامه ی « سیاووشان» توقیف شد اما خبر توقیف آن رسما اعلام نشد.

۲۳ اسفند ماه ۱۳۸۹

در حالی که گزارش هیئت نظارت بر مطبوعات بیرون آمد، اما در آن خبری از توقیف نشریه ی « صدرا» نبود؛ ولی این نشریه در همان تاریخ توسط هیئت نظارت بر مطبوعات توقیف شد.

۲۳ خرداد ۱۳۹۰

هیئت نظارت بر مطبوعات نشریه ی « ۹ دی» به مدیرمسوولی حمید رسایی را توقیف و پرونده ی آن را برای رسیدگی قضایی به دادگاه ارسال کرد.

۶ تیر ۱۳۹۰

در این جلسه به ۹ نشریه به دلیل تخلفات مطبوعاتی و عدول از قانون مطبوعات مانند سیاه نمایی فضای جامعه، استفاده ی ابزاری از تصاویر، ترویج خرافات، انتشار اخبار بدون منبع خبری و نشر اکاذیب تذکر داده شد؛ اما نامی از آن ها برده نشد.

۲۴ مرداد ۱۳۹۰

در این جلسه به روزنامه ی « ایران» به دلیل انتشار مطالبی خارج از حدود مقرر در ماده ی ۶ قانون مطبوعات تذکر داده شد.

۱۴ شهریور ۱۳۹۰

هیئت نظارت بر مطبوعات در جلسه ی این روز، نشریه ی « شهروند امروز» را به دلیل انتشار مطالبی خارج از حدود مقرر در ماده ی ۶ قانون مطبوعات توقیف و به دادگاه معرفی کرد.

در این جلسه همچنین هفته نامه ی « شهر آفتاب» توقیف شد، اما خبر آن رسما از طریق هیئت نظارت بر مطبوعات اعلام نشد.

در همین روز براساس دستور صادره از شعبه ی ۹ بازپرسی دادسرای فرهنگ و رسانه، روزنامه ی « روزگار» نیز به مدت دو ماه توقیف شد.

۲۶ دی ماه ۱۳۹۰

به پایگاه اطلاع رسانی « خبر آن لاین» و روزنامه ی « اطلاعات» به دلیل درج مطلبی با عنوان « ۱۹ دی از نگاهی دیگر» در تاریخ ۱۹ دی ماه ۹۰ تذکر داده شد.

از دی ماه ۱۳۹۰ تا تیرماه ۱۳۹۱، رسانه ها پس از گذراندن یک دوره تنش، چندماه طعم آرامش را چشیدند.

۵ تیر ۱۳۹۱

هیئت نظارت بر مطبوعات در این روز به دو روزنامه ی سراسری غیردولتی با تخریبی دانستن رویکرد آن ها نسبت به منافع ملی و عدم لحاظ کردن مصالح جامعه با استناد به ماده ی ۳ و ماده ی ۶ قانون مطبوعات تذکر داد.

همچنین محتوای دو هفته نامه ی سیاسی بررسی و مقرر شد به دلیل سیاه نمایی و داشتن رویکرد تخریبی، نسبت به نهادهای حاکمیتی و ایجاد اختلاف بین اقشار جامعه به استناد تبصره ی ۲ ماده ی ۵ قانون مطبوعات و نیز تبصره ی ۴ ماده ی ۶ این قانون تذکر داده شود.

۵ مهر ۱۳۹۱

صبح روز چهارشنبه پنج مهرماه، اداره کل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به روزنامه ی « شرق» به دلیل انتشار یک کاریکاتور در صفحه ی آخرش تذکر داد؛ اما به دنبال این تذکر، هیئت نظارت بر مطبوعات جلسه ی اضطراری تشکیل داد و تصمیم به توقیف روزنامه ی « شرق» گرفت. مدیرمسوول و کاریکاتوریست این روزنامه نیز بازداشت شدند.

۱۷ مهر ۱۳۹۱

خبرگزاری « وفا» لغو مجوز شد و همچنین نشریه ی « کیهان کاریکاتور» به دلیل انتشار کاریکاتوری درباره ی حضرت یوسف (ع) که موهن دانسته شد، با استناد به مواد ۶ و ۱۲ قانون مطبوعات توقیف شد.

۱۳ آذر ۱۳۹۱

هیئت نظارت بر مطبوعات در جلسه ی این روز، کاریکاتور منتشرشده در روزنامه ی « مغرب» در تاریخ دوم آذرماه را بررسی کرد و آن را مشمول ماده ی ۶ قانون مطبوعات تشخیص داد و با توجه به تخلفات عدیده ی این روزنامه، حضور نداشتن مدیرمسوول و عدم امکان ایفای مسوولیت محوله، تصمیم گیری نهایی درباره ی این روزنامه را به تعیین تکلیف مدیرمسوول آن از سوی مرجع قضایی موکول کرد.

۲۱ اسفند ۱۳۹۱

در این جلسه ی هیئت نظارت بر مطبوعات، امتیاز روزنامه ی « مغرب» به دلیل نقض حدود قانونی مطبوعات لغو شد و برای نشریه ی « رشد معلم» به علت درج مطالبی که مصداق تخلف از ماده ی ۶ قانون مطبوعات تشخیص داده شد، تذکر کتبی فرستاده و مراتب تخلف آن وفق ماده ی ۱۲ قانون مطبوعات برای پیگرد قانونی به دادگاه تقدیم شد.

۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۱

روزنامه های « شرق» ، « بهار» ، « قانون» ، هفته نامه ی « ستاره صبح» ، ماهنامه های « گزارش» و « سلام ابرکوه» ، همچنین پایگاه های اطلاع رسانی « الف» و « بولتن نیوز» به دلیل آنچه تخلف از ماده ی ۶ قانون مطبوعات اعلام شد، تذکر گرفتند.

۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۲

به روزنامه های « بهار» ، « تابناک» ، « حزب الله» ، « شهروند» ، « کیهان» ، « وطن امروز» و فصلنامه ی « زنده رود» به دلیل تخلف از ماده ی ۶ قانون مطبوعات تذکر داده شد.

۶ خرداد ۱۳۹۲

به روزنامه های « شهروند» ، « ایران» ، « هفت صبح» و « مردم سالاری» به دلیل تخلف از ماده ی ۶ قانون مطبوعات تذکر داده شد.

دوران حضور محمدزاده در معاونت مطبوعاتی، دورانی بود که دولت به روزنامه ی خودش - ایران - نیز یک بار تذکر داد و حتی یک بار این روزنامه تا مرز توقیف پیش رفت.

دو ماهنامه ی « هابیل» و نشریه ی « نسیم بیداری» ۱۰ اردیبهشت ۹۰، نشریه ی « پردیس» ۹ مهرماه ۹۰، هفته نامه ی « آب» ۲۶ دی ماه ۹۰، هفته نامه ی « ماه رویان» ۱۷ بهمن ماه ۹۰، روزنامه ی « بامداد» چهارم اسفندماه ۹۰، هفته نامه ی « اقتصاد و زندگی» سوم مهرماه ۹۱، ماهنامه ی « عروسک سخنگو» چهارم دی ماه ۹۱ و دوهفته نامه ی « عبور» ۲۵ دی ماه ۹۱ توقیف شدند و توقیف آن ها از سوی دبیرخانه ی هیئت نظارت بر مطبوعات اعلام رسمی نشد.

البته هرچند که آن سخن محمدزاده را مبنی بر توقیف تنها یک نشریه طبق اسناد موجود نمی توان تأیید کرد اما واضح است که دوره ی مدیریت او یک تغییر رویکرد واضح را در این زمینه نسبت به دوره ی مسوولیت رامین ایجاد کرد.

در مجموع، توقیف ۳۵ نشریه شامل روزنامه، هفته نامه، ماهنامه و فصلنامه، لغو مجوز ۱۱ نشریه و یک خبرگزاری و دادن ۱۰۶ تذکر کتبی به رسانه های خبری حاصل کار دولت دهم در حوزه ی مطبوعات و رسانه هاست.

حال پرسش این است که برای رسانه ها با شکل گیری دولت یازدهم که در ابتدای فعالیت خود طعم توقیف را چشیدند، چه تغییر محسوسی در این زمینه که یکی از محورهای اساسی شعارهای انتخاباتی رییس جمهور بوده است، به اثبات خواهد رسید؟